Żydowskim szlakiem przez Kozienice

Kto chce lepiej poznać Mazowsze i losy jego żydowskich mieszkańców, ten z pewnością powinien odwiedzić Kozienice. Dlaczego? Bo to jeden z najstarszych ośrodków osadnictwa żydowskiego na terenie dzisiejszego województwa mazowieckiego. Co warto wiedzieć na ten temat? Jakie zabytki mogą się tu okazać ważnym punktem w programie historycznej wycieczki?

Kozienice przed wybuchem II wojny światowej były ważnym ośrodkiem osadnictwa żydowskiego, a Żydzi stanowili tu blisko połowę mieszkańców. Od XIX wieku Kozienice były ważnym ośrodkiem chasydzkim, z kolei przed wybuchem II wojny światowej stały się ważnym punktem dla syjonistów. Przez lata Żydzi odgrywali też istotną rolę w życiu gospodarczym Kozienic, a ich głównymi zajęciami były handel oraz rzemiosło. Jesienią 1940 roku Niemcy utworzyli getto w Kozienicach. Istniało ono do września 1942 roku, kiedy to Żydzi z Kozienic zostali wywiezieni do obozu w Treblince. Tak zakończyła się historia tutejszej społeczności żydowskiej, po której przetrwał tu jedynie żydowski cmentarz. Dlaczego warto go zobaczyć w trakcie wycieczki po Mazowszu?

Wstąp również do Płocka – przepięknego miasta na Mazowszu, którego najwspanialsze atrakcje opisujemy pod tym linkiem: https://www.plockinfo.pl/2021/04/07/wycieczka-do-plocka-co-warto-zobaczyc/.

Cmentarz żydowski w Kozienicach został założony w 1627 roku, na mocy przywileju wydanego przez króla Władysława IV. Jego powierzchnia zajmuje 3,6 ha, a na jego terenie – mimo wojennych dewastacji – można ujrzeć sporo ciekawych nagrobków. Najważniejszym miejscem jest tu ohel Magida z Kozienic, który dla Żydów był obiektem szczególnie ważnym. Wśród pozostałych macew (a jest ich około 90), warto zwrócić uwagę na nagrobek z 1821 roku. Jest on najstarszym zachowanym nagrobkiem, mogącym nam skutecznie przypominać o długiej i tragicznej zarazem historii Żydów z Kozienic.